Süveyş Kanalı Açılamıyor! Tedarik Zincirinin Anası Ağladı!

1488 yılında Ümit Burnu’nu keşfeden Bartolomeu Dias’a rahmet okuyoruz. Süveyş Kanalı tıkandığı için milyarlarca dolar zarar edildi.

Son birkaç gündür Süveyş Kanalı tıkanmış durumda. Tayvanlı Evergreen şirketinin gemisi Ever Given’ın kanalda çapraz biçimde sıkışması pek çok soruyu da beraberinde getirdi. Sevkiyatlar Afrika kaıtasını dolaşarak Ümit Burnu üzerinden yapılıyor. 15. yüzyılda yaşamış Portekizli denizci ve kaşif Bartolomeu Dias, keşfettiği Ümit Burnu’nun tam 533 yıl sonra bile tek çıkış yolu olduğunu bilse çok gururlanırdı herhalde.

Tedarik zincirinin büyük sıkıntıya girmesi ve dünyadaki konteyner krizi nedeniyle teknoloji sektörü de bundan nasibini aldı. Tayvan ve Çin’den yüklenen gemilerin Avrupa’ya ulaşması çok gecikti. 12 ila 16 saat arası bir sürede Süveyş’ten geçen gemiler artık Ümit Burnu’nu dolaşarak bir haftada Avrupa’ya ulaşıyor. Huawei, Xiaomi, Samsung, Nokia, Ericsson gibi doğu-batı bağlantısının en yoğun olduğu firmalar akıllı telefon ve laptop sektörünün en önemli kısmını oluşturuyor. Atlantik ve Pasifik okyanusları arasındaki Panama Kanalı, Akdeniz ve Kızıldeniz’i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı ve Basra Körfezi’ndeki Hürmüz Boğazı bu taşımacılığın ana kollarını oluşturuyor.

Bu kriz bir an önce çözülemezse ne olur? Evet, Ümit Burnu var ve Avrupa’ya Cebelitarık Boğazı üzerinden sevkiyat yapılabilir ancak çok büyük gecikmeler ve maddi anlamda külfetler nedeniyle uzun vadede teknolojik ürünler daha az sevk edilir. Bu da şirketlerin maddi krize girmesi nedeniyle üretimin de aksamasına neden olabilir. Yani küresel çapta bir teknoloji krizi yaşanabilir. Ayrıca doğu petrollerinin de önemli bir kısmının gemilerle taşındığını düşünecek olursak bu kriz sadece teknoloji sektörüyle sınırlı kalmayacak.

Özellikle Çin, Tayvan, Güney Kore, Hindistan merkezli şirketleri büyük problemler bekliyor. ABD şirketleri de hammadde ve teknolojik ekipman tedariğinde çok büyük sıkıntılar yaşayacak. Bu krizde ülkemiz, Türk üretimi Nene Hatun Acil Müdahale Gemisi’nin Mısır’a yardım için gönderilebileceğini bildirdi. Mısır ve Türkiye ilişkileri hâlâ gergin olduğu için bu teklife şimdilik bir yanıt gelmedi. Eğer kabul edilirse İstanbul ve Çanakkale boğazlarında güvenliği sağlayan, zor durumda kalan gemileri kurtaran Nene Hatun Gemimiz başarılı olacaktır.