Sürücüler Dokunmatik Ekrandan Bıktı!
Araç içi güvenlik değerlendirmelerinde değişim sinyalleri veriliyor. Dokunmatik ekran eleştirileri artarken, fiziksel tuşlar yeniden gündemde.
Son yıllarda birçok otomobil üreticisi, araç kokpitlerinde fiziksel tuşları kaldırarak dokunmatik ekranlara ağırlık verdi. Ancak bu eğilim artık tersine dönmeye başladı. Özellikle dokunmatik ekran kullanımı sırasında sürücülerin dikkatinin dağılması ve tepkilerinin yavaşlaması, bu tasarım anlayışının sorgulanmasına neden oluyor.
Yeni araştırmalar, sürücülerin dokunmatik ekranlara olan tepkisinin alkol veya uyuşturucu etkisindeyken verilen tepkilerden bile daha yavaş olduğunu ortaya koydu. EuroNCAP, 2026 itibarıyla değerlendirme kriterlerini güncelleyerek üreticileri fiziksel kontrol tuşlarına dönmeye teşvik edecek.
Dokunmatik Ekran Güvenlik Riski Yaratıyor
Yeni düzenlemelere göre, sinyal, far, silecek ve dörtlü flaş gibi temel fonksiyonlar yalnızca fiziksel tuşlarla kontrol edilebilecek. Araç içi menülerin içinde gizlenen bu kontrollerin sürücünün gözünü yoldan ayırmasına neden olduğu ve kazalara davetiye çıkardığı belirtiliyor. Avrupa Komisyonu verilerine göre, kıta genelindeki kazaların %25’i dikkat dağınıklığından kaynaklanıyor.
TRL tarafından yürütülen bağımsız bir araştırma ise Apple CarPlay gibi sistemlerin sürücü refleksini ciddi şekilde yavaşlattığını gösteriyor. Dokunmatik ekranla etkileşim, bazı durumlarda sarhoş bir sürücünün tepkisinden bile beş kat daha uzun sürebiliyor. Bu nedenle uzmanlar, araç kullanımında görsel dikkat gerektirmeyen fiziksel arayüzlerin önemine dikkat çekiyor.
Bu tehlikeli tabloya karşı bazı otomobil firmaları harekete geçti. Volkswagen, yeni modellerinde ses ve klima kontrolü gibi sık kullanılan özellikleri fiziksel tuşlarla donatacağını açıkladı. Mazda ve Hyundai gibi markalar da benzer şekilde araçlarında fiziksel kontrol seçeneklerini geri getiriyor.
Fiziksel Tuşlara Dönüş Yayılıyor
EuroNCAP’in 2029 yılına kadar daha katı test döngülerine geçmesi planlanıyor. Bu durum, araç tasarımında dokunmatik ekran hâkimiyetini kırabilecek bir etken olarak öne çıkıyor. Değerlendirmede beş yıldız almak isteyen üreticiler, fiziksel kontrol ünitelerine dönüş yapmak zorunda kalabilir.
Sadece Avrupa’da değil, dünya genelinde de tüketici eğilimleri bu yönde şekilleniyor. Birleşik Krallık’ta yapılan bir ankette katılımcıların %89’u fiziksel tuşları tercih ettiğini belirtti. Ayrıca, birçok otomotiv dergisi araç incelemelerinde fiziksel kontrollerin eksikliğini açıkça eleştiriyor.
Bazı markalar ise teknolojiyle denge kurma çabasında. Mercedes-Benz gibi üreticiler yapay zekâ destekli sesli komut sistemlerini yaygınlaştırmaya çalışıyor. Ancak sesli kontrolün sosyal ortamda kullanımı pratik bulunmadığından, bu teknolojilerin fiziksel tuşların yerini tamamen alması şimdilik mümkün görünmüyor.