Librephone Projesi Mobil Dünyayı Kökten Değiştirebilir
Özgür yazılımın öncüsü FSF, Librephone projesiyle akıllı telefonlarda tam özgürlük hedefliyor. Kapalı kodlu bileşenler tarihe karışacak.
Özgür yazılım hareketinin 40. yılını kutlayan Free Software Foundation (FSF), kutlamalarda büyük bir sürprizle sahneye çıktı. Kuruluş, mobil teknolojideki en cesur girişimlerinden biri olan Librephone Projesi’ni duyurdu. Bu proje, akıllı telefonlarda gizli çalışan kapalı kaynak yazılımları ortadan kaldırarak, kullanıcıya tam kontrol sağlayan ilk sistem olmayı hedefliyor.
Librephone, yeni bir mobil işletim sistemi değil, aksine bugünün telefonlarını özgürleştirme çabası. FSF, bu proje ile milyonlarca cihazın donanımında yer alan “binary blob” adı verilen gizli kodları tersine mühendislikle çözmeyi planlıyor. Bu sayede akıllı telefonlar ilk kez tamamen özgür yazılım bileşenleriyle çalışabilecek.
Librephone Projesi Akıllı Telefonları Gerçek Anlamda Özgürleştirecek
FSF, Librephone’u şimdiye kadar gerçekleştirdiği en büyük teknik meydan okuma olarak tanımlıyor. Proje, geleneksel bir Android dağıtımı yaratmayı değil, kapalı kaynak sürücüleri ve yazılım modüllerini tersine mühendislikle yeniden yazmayı amaçlıyor. Bu bileşenler, bugünkü tüm mobil işlemcilerde yer alıyor ve kullanıcıların sistem üzerinde tam denetim kurmasını engelliyor.
Projenin başında deneyimli GNU geliştiricisi Rob Savoye bulunuyor. Savoye, “Tamamen özgür bir mobil sistem yaratmak hızlı, kolay ya da ucuz olmayacak. Ama biz, bu alanda bizden önce gelen devlerin omuzlarında yükseliyoruz,” diyerek topluluğa katkı çağrısında bulundu. Onun liderliğinde ekip, ilk etapta özgürlük kısıtlaması en az olan cihazları hedef alarak çalışmalarını sürdürecek.
Librephone’un hedefi donanım üretmek değil; üreticilerin cihazlara gömdüğü kapalı kodlu yazılımları ortadan kaldırmak. FSF, bu doğrultuda geliştiricilerin DMCA (Dijital Telif Yasası) kısıtlamalarına takılmadan çalışabilmeleri için açık teknik dokümantasyon hazırlamayı planlıyor. Bu belgeler, dünya genelindeki yazılımcılara özgür telefon sistemleri geliştirme olanağı sunacak.
FSF’nin geçmişte desteklediği Replicant gibi projeler, Librephone için temel oluşturuyor. Ancak bu yeni girişim, kapsamı itibarıyla çok daha geniş. FSF’ye göre, mobil özgürlüğün önündeki en büyük engel donanım bağımlı kapalı yazılımlar. Librephone, bu sorunu kökten çözmeyi ve gelecekte tamamen özgür mobil sistemlerin önünü açmayı hedefliyor.