Ay Neden İkinci Plana İtildi? Ay’a Daha Fazla Gezi Yapılmadı?
NASA’nın projelerini farklı gezegenlere yöneltmesi Ay meraklılarını hüsrana uğratmıştı. Peki, Ay’a neden daha fazla gezi düzenlenmedi?
Bu yıl, Apollo 17 görevinin 50. yıldönümü ve insanların Ay’a son inişiydi. NASA, Artemis programını yalnızca astronotları aya geri götürmek için değil, aynı zamanda bir ay güney kutbu üssü inşa etmek ve kalıcı bir varlık oluşturmak için resmi olarak 2017’de başlattığında, kaçınılmaz bir soruyu gündeme getirdi. Ay ikinci plana mı itildi?
Ay gezileri ve keşiflerine ne oldu?
NASA, Apollo günlerinden sonra, her ikisi de 1977’de Jüpiter ve Satürn sistemlerini araştırmak için başlatılan Voyager 1 ve 2 gibi uzay keşif misyonlarının yanı sıra Mars’a Viking 1 ve 2 misyonları ve Venüs’e seyahat eden Pioneer misyonları ile meşgul oldu. Bu çabaların hepsinin ortak unsurları vardı: nispeten küçüktü, düşük maliyetliydi ve yüksek bilimsel yatırım getirisi sunuyordu. Rusya’ya karşı ilk uzay yarışı sona erdi ve NASA, harcanan her dolar için sonuçları en üst düzeye çıkararak bir bütçe dahilinde çalışıyordu.
80’lerde, yeni bir uzay yarışı, düşük Dünya yörüngesine hakim olmayı ve dünya uydularının faaliyet gösterdiği alanı fethetmeyi amaçlıyordu. NASA , Uzay Mekiği programını geliştirmesi için Nixon yönetimi tarafından kendisine yeşil ışık yakıldığını ve 1981’de Mekiğin ilk fırlatılışına hazır olduğunu açıklıyor. Bu uzay yarışının doruk noktası, yan yana çalışan iki ana rakip olan Rusya ve ABD ile uluslararası işbirliğinin bir işareti olan Uluslararası Uzay İstasyonu şeklinde bir ateşkes ile sona erdi.
80’ler, 90’lar ve 2000’lerde uzay araştırmaları, tıpkı 50’ler, 60’lar ve 70’lerde olduğu gibi, Dünya’da meydana gelen uluslararası siyasi olaylarla şekillendi.
Astronotlar ne diyor?
Insider, astronotların bütçe ve siyasetin insanlığı aya geri dönmekten alıkoyan ana engeller olduğuna inandığını bildirdi. Eski NASA Yöneticisi Jim Bridenstine Insider’a “Politik risk olmasaydı şu anda ayda olurduk. Aslında, muhtemelen Mars’ta olurduk.” ifadelerini kullandı.
NASA efsanesi ve astronot Buzz Aldrin, 24 Şubat 2015’te Senato Uzay, Bilim ve Rekabetçilik Alt Komitesi önünde ifade vererek, aya dönüşün ancak Kongre ve yönetimin desteğiyle mümkün olabileceği konusunda uyarıda bulundu. Aldrin; “Amerikan liderliği, başka hiçbir ulusun yapamadığını tutarlı bir şekilde yaparak dünyaya ilham veriyor. Bunu 45 yıl önce kısa bir süre için gösterdik. O zamandan beri bunu yaptığımıza inanmıyorum. Bunun, sürekli liderliğe yönelik iki taraflı bir Kongre ve Yönetim taahhüdüyle başladığına inanıyorum.” dedi.
Business Insider ayrıca 2019’da Apollo 11’in aya inişinin 50. yıldönümünü kutlamak için düzenlenen bir etkinlik sırasında Apollo astronotları Rusty Schweickart ve Harrison Schmitt ile röportaj yaptı. Artemis programından bahseden Schweickart; “Bu kadar iddialı bir şeyi hızlandırmak gerçek bir meydan okumadır ve taahhüt ve dolar gerektirir. İki kez daha denedik. Ancak olmadı.” dedi.
