Rusya ile Apple arasındaki gerilim yeniden tırmandı. Ülkenin rekabet kurumu Federal Antimonopoly Service (FAS), Apple’a resmi bir uyarı göndererek şirketin cihazlarında yerel arama motorlarını varsayılan hale getirmesini talep etti. Yetkililere göre Apple, yabancı arama motorlarına öncelik vererek yerli hizmetleri rekabet açısından dezavantajlı konuma düşürüyor.
FAS, mevcut durumun hem tüketici haklarını ihlal ettiğini hem de Rus yasalarına aykırı olduğunu savunuyor. Apple’ın bu talebe yanıt vermesi için son tarih 31 Ekim olarak belirlendi. Aksi takdirde şirkete para cezası uygulanacak. Dijital Kalkınma Bakanlığı ise Apple’ı uyarmakla kalmadı, uyulmaması halinde “ciddi sonuçlar” doğabileceğini de açıkladı.
Rusya Apple’dan Yerli Arama Motorlarını Varsayılan Yapmasını İstiyor
Rus yasalarına göre ülkede satılan akıllı telefon ve diğer elektronik cihazlar, Rusya veya Avrasya Ekonomik Birliği (EAEU) üyesi ülkelerde geliştirilen bir arama motoruyla birlikte gelmek zorunda. Üstelik bu arama motoru cihazda varsayılan olarak ayarlı olmalı ve herhangi bir ek kurulum gerektirmeden çalışmalı. FAS, Apple’ın bu kurala uymadığını ve kullanıcıları yabancı servisleri tercih etmeye yönlendirdiğini belirtiyor.
Yetkililer, Google’ın daha önce benzer bir talep karşısında “arama motoru seçimi” ekranı sunarak çözüm ürettiğini hatırlattı. Ancak Apple şu ana kadar konuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı. Bu da Moskova ile Cupertino arasındaki gerilimin yeniden tırmanmasına neden oldu.
Apple, Mart 2022’de Rusya’daki resmi satışlarını durdurmuştu. Yine de cihazlar, “paralel ithalat” yöntemiyle ülkede satılmaya devam ediyor. Bu sistem, üretici onayı olmadan orijinal ürünlerin ithal edilmesine yasal olarak izin veriyor. Ancak Apple, satışları durdurmasına rağmen bazı hükümet taleplerini daha önce de yerine getirmişti.
Şirket geçtiğimiz yıl Rusya’nın talebi üzerine ABD merkezli Radio Free Europe uygulamasını App Store’dan kaldırmış, ardından bağımsız yayın organlarına ait bazı podcast’lere erişimi kısıtlamıştı. Temmuz ayında ise Roskomnadzor’un talebiyle 25 VPN uygulaması mağazadan kaldırılmıştı. Bu hamleler, Apple’ın “yerel yasaları uygulama” konusunda esnek davrandığını gösteriyor.
Şimdi gözler 31 Ekim’e çevrilmiş durumda. Apple, Rus hükümetinin taleplerini kabul ederse cihazlarında Yandex veya Mail.ru varsayılan hale gelecek. Aksi durumda, teknoloji devini yeni bir para cezası ve politik baskı dalgası bekliyor.